อาการ:เมื่อเกิดโรค
โรคจุดขาว(เม็ดทรายหรือโรคจาก ก้อนกรวด หมัดปลา)โรคจุดขาวสามารถเกิดขึ้นได้ตลอดปีเมื่อ อุณหภูมิของน้ำต่ำกว่า 25 องศา โดยเฉพาะขณะที่อุณหภูมิของน้ำเพิ่มขึ้น ในฤูดใบไม้ผลิ ฤูดฝนและใบไม้ร่วง การนำปลาอายุน้อยๆใส่เพิ่มเข้าไปในบ่อก็ทำให้สภาพน้ำเกิดการเปลี่ยนแปลงและเป็นสาเหตุ ทำให้เฃื้อโรคระบาดได้ หากพบปลาป่วยในระยะแรกก็ยังสามารถ รักษาให้หายได้ โรคนี้เกิดจากโปรโตซัดฃนิดมีขนอ่อน ชื่อ Lchthyophthirius Multifilis ขนาดของพยาธิชนิดน ี้อยู่ในระหว่าง0.7-1.0มม. สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่าพยาธิจะฝังตัวอยู่ใต้ผิวหนังของปลากินเลือด และทำลายเนื้อเยื่อของผิวด้วยการเคลื่อนที่แบบโปรโตซัวมีขนอ่อนของโปรโตซัว จะไปกระตุ้นให้ปลาหลั่งเมือกออกมามากผิดปกติ สร้างความระคายเคลืองจน ปลาแสดงอาการถูตัวกับสิ่งของที่มีอยู่ในบ่อ
สัญญาณการติดต่อ
จุดขาวสามารถมองเห็นได้ที่ผิวหนังส่วนหัวและครีบก่อนแล้วจึง ขยายกว้างออกไปทั่วตัว เมื่อเอานิ้วเตะตรงที่มีสีขาวจะรู้สึกเหมือนเม็ดทราย ปลาที่เป็นโรคนี้มักถูลำตัวกับก้นบ่อหรือไม่ก็สิ่งของต่างๆที่มีอยู่ในบ่อ เบื่ออาหาร ไม่ชอบเคลื่อนไหว บางครั้งปลาจะว่ายน้ำ โดยไม่หยุดคล้ายบ้าคลั้งขณะที่เฃื้อโรคลุกลามจะมีเลือดคั่งเป็นจ้ำๆ ปลายะหลั่งเมือกออกมามากจนมีสีขุ่นและแสดงอาการถูตัวอย่าง รุนแรงจนทำให้เกล็ดหลุดเป็นแผล หากไม่รีบรักษาพยาธิจะบุกรุกเข้าไปที่เหงือก ทำให้หายใจลำบากถึงตายได้
การรักษา
1.เอาปลาป่วยเเช่ในน้ำเกลือ 10 กก. ต่อน้ำ 1000 ลิตร นาน1ชัวโมงต่อวัน ทำต่อเนื่องกัน 3 วัน 2.รักษาด้วยการแช่ในน้ำยาMethyleneBlu1.0-2.0กรัม ต่อน้ำ1000 ลิตร หรือ เเช่ Malachite Green ต่อน้ำ 1000 ลิตร เเข่นาน5-7 วัน 3.รักษาด้วยการทำน้ำให้มีอุณหภูมิมากกว่า 28 องศา เซลเซียสก็ได้ พยาธิจะตาย ไปเองตามธรรมชาติ
ที่มา และ ภาพประกอบ : บริษัทเฟอร์เฟ็คฟาร์ม (perfectfarm.com)